7 pomysłów na wykorzystanie lornetki podczas podróży
Podczas pobytu na łonie natury chce się zobaczyć jak najwięcej i podejść jak najbliżej. Nie zawsze jest to możliwe - często zbyt bliskie podchodzenie, np. do zwierząt, może je spłoszyć lub sprowokować atak. Wtedy zwykle używa się lornetek. Czy jednak są to jedyne sytuacje, kiedy tego typu sprzęt się przydaje? Jakiego rodzaju lornetka będzie najlepsza na poszczególne okazje? Czy przyda się również poza wyjazdem campingowym? Szczegółowe odpowiedzi na te pytania i pomysły na wykorzystanie lornetki znajdziesz poniżej.
Budowa i rodzaje lornetek
Każda lornetka składa się z trzech podstawowych elementów - są to obiektyw, okular i pryzmat, zamocowane w odpowiedniej obudowie. Obiektyw to najważniejsze szkło. Jego wielkość decyduje o ilości zbieranego światła, która przekłada się na jasność, rozdzielczość i jakość obrazu. Składa się zazwyczaj z dwóch soczewek wykonanych z różnego rodzaju szkła. Obraz z obiektywu zostaje powiększony i skierowany do oka za pośrednictwem okularów. Mogą one zawierać tylko jedną soczewkę, choć standardowo wykorzystuje się trzy, a część modeli posiada ich jeszcze więcej. Okular służy obserwacji obrazu wytworzonego przez obiektyw. Między okularem a obiektywem znajduje się układ pryzmatów. Bez niego lornetka pokazywałaby obraz odwrócony do góry nogami. Stosuje się dwa rodzaje układania pryzmatów - wariant porro, gdzie pryzmaty są przesunięte względem siebie, co skutkuje charakterystycznym dla lornetek kształtem (rozstawienie obiektywów jest szersze niż rozstaw oczu) oraz wariant roof (z ang. dach), w którym pryzmatom nadaje się specyficzny kształt i ustawia je w jednej linii. Lornetki typu porro dają zwykle lepsze obrazy i są tańsze, natomiast ich największą wadą jest duży rozmiar. Urządzenia do obserwacji z układem typu roof są poręczniejsze, jednak ich budowa jest bardziej skomplikowana, co skutkuje dużo wyższą ceną. Wyróżniamy trzy rodzaje lornetek: prostą, o najmniej skomplikowanej konstrukcji, używaną głównie w operze; peryskopową, której część z obiektywem skierowana jest w górę pod kątem prostym do kierunku patrzenia i okularów; oraz pryzmatyczną, czyli najbardziej powszechną i kojarzoną przez wszystkich. Podstawowe parametry, na które musisz zwrócić uwagę, wybierając lornetkę to powiększenie i średnica obiektywu, decydujące o wielkości powiększenia i jakości obrazu; odstęp źrenicy wyjściowej, wskazujący na to, w jakiej odległości od oka należy trzymać okulary, szczególnie istotny parametr dla osób noszących szkła korekcyjne (powinien być wtedy trochę większy); liniowe i kątowe pole widzenia - informują o tym, jak duży jest obszar, który można obserwować przez lornetkę. Z tymi podstawowymi informacjami możesz się przymierzyć do wyboru wersji, która będzie się najlepiej sprawdzać dla Ciebie.
Obserwacja nieba
Początkujący miłośnicy astronomii nie muszą wydawać kilku tysięcy na porządny teleskop. Na początek może wystarczyć lornetka o odpowiednich parametrach i obiektywie na tyle dużym, by bez problemu zbierać nocą światło gwiazd. Nie powinien mieć on średnicy mniejszej niż 50 mm. Jeżeli interesuje Cię podręczny model wędrowny, skup się na takich, które powiększają obraz siedmio - lub dziesięciokrotnie. Możesz wybrać również lornetkę z mocowaniem do statywu do dokładniejszych obserwacji, która powiększać będzie od 15 do 25 razy a jej średnica będzie miała od 71 do 100 mm.
Opcja dla myśliwych i obserwatorów przyrody
Ta grupa potrzebuje zarówno lornetki dobrze działającej w dzień, jak i opcji na godziny wieczorne i nocne, dlatego zazwyczaj korzysta z dwóch rodzajów urządzeń - dziennych o obiektywach od 35 do 42 mm i powiększeniu od 8 do 10 razy oraz nocnych o średnicy od 50 do 63 mm. Przy wyborze należy pamiętać, że sprzęt będzie się ze sobą nosić cały czas w pogotowiu, dlatego bardzo ważna jest jego waga. Dzięki łatwej dostępności lornetki można szybko i prosto obserwować zwierzynę bez płoszenia jej.
Jaka lornetka dla ornitologa?
Obserwator ptaków pracuje w większości wypadków w dzień, dlatego może pozwolić sobie na nieco mniejsze rozwiązanie niż lornetki nocne, jednak nie mogą być one zbyt małe ze względu na trudne niekiedy warunki obserwacji. Poleca się pozostanie w przedziale wielkości obiektywu 40 do 45 mm z klasycznym 10-cio krotnym powiększeniem. Dzięki temu przy pomocy jednego sprzętu będzie można obserwować dzikie ptaki o świcie oraz w gęstym buszu.
Kompaktowa wersja wycieczkowa
Lornetki można też z powodzeniem wykorzystać w trakcie wycieczek krajoznawczych. Należy wtedy zwrócić szczególną uwagę na wielkość oraz ciężar sprzętu. Turyści zwykle wybierają się w trasę w pogodne dni, dlatego wystarczy średnica obiektywu w przedziale 28 do 36 mm oraz klasyczne powiększenie między 8 a 10 razy. Takie wyposażenie pozwala jeszcze bardziej cieszyć się pięknymi widokami.
Wariant przydatny na morzu
Osoby interesujące się żeglarstwem również mogą korzystać z lornetek. Najistotniejszym elementem sprzętu w tych warunkach jest wodoodporność i szczelność. Powiększenie nie może być zbyt duże, gdyż będzie ulegać zniekształceniu w wyniku nakładania się drżenia naszych rąk na kołysanie łodzi. Poleca się modele o powiększeniu 7 oraz średnicy 50. Na rynku można znaleźć sprzęty dedykowane warunkom morskim, wyposażone w kompas oraz nietonący pasek, pozwalający utrzymać lornetkę na wodzie, jeśli do niej wpadnie.
Opcja przydatna w miejskiej dżungli
Nie tylko osoby interesujące się kontaktem z przyrodą korzystają z lornetek. Niektóre modele są szczególnie przydatne w teatrze, operze lub na imprezach masowych. Dzięki nim można zobaczyć co dokładnie dzieje się na scenie, nie przeciskając się do pierwszych rzędów. Tego typu sprzęt jest mały i poręczny - średnica obiektywu mieści się między 20 a 25 mm, a powiększenie od 3 do 10 razy. Często ich design bezpośrednio wskazuje na przeznaczenie.
Lornetka uniwersalna dla niezdecydowanych
Za sprzęt uniwersalny uważa się lornetki o średnicy obiektywu 50 mm i powiększeniu 10 razy. Sprawdzą się one zarówno w dzień jak i w nocy, podczas wycieczek pieszych oraz wypatrywania dzikich zwierząt. Ich ciężar i wielkość są zwykle dosyć optymalne, dlatego jest to dobra opcja dla osób, które jeszcze nie wiedzą, w jakich warunkach będą najczęściej używać sprzętu.