Żarówka i jej historia, czyli co zmieniło się od 1879 roku
Mając w głowie hasło „żarówka i jej historia” od razu na myśl przychodzi nam Thomas Edison. To właśnie w jego laboratorium w 1879 roku rozbłysła wyposażona w węglowy żarnik pierwsza elektryczna żarówka. Prawie 100 lat później pojawiła się popularna żarówka energooszczędna, którą w obecnym czasie wypiera oświetlenie LED. Co zmieniło się od 1879 roku i jakie rodzaje żarówek oferują nam sklepy?
Rewolucja w fabrykach i w domach
Październik 1879 roku był przełomowy - Thomas Edison przedstawił swój wynalazek i zrewolucjonizował formę oświetlenia na całym świecie. Pierwsza żarówka posiadała skrętkę wykonaną ze zwęglonego drewna bambusowego, a czas jej świecenia wynosił zaledwie 600 godzin. Edison pracował nad udoskonaleniem swojego dzieła i wraz z grupą wynalazców stworzyli żarówkę, która mogła działać znacznie dłużej.
Wynalazek ten sprawił, że fabryki mogły zaczynać pracę przed wschodem słońca i kontynuować ją przez całą noc. Dodatkowo w 1882 roku rozświetlonymi ulicami mogła pochwalić się jedna z dzielnic Nowego Jorku.
Żarówka bardzo szybko zaczęła wchodzić do życia codziennego mieszkańców dużych miast. W 1900 roku produkcja tego wynalazku sięgnęła do ponad 35 milionów sztuk.
Świetlówki – lampy fluorescencyjne
Po tradycyjnej żarówce przyszedł czas na stworzenie świetlówek. Pierwsza z nich powstała z rąk Arthura Comptona w 1935 roku. Później pojawiły się kompaktowe lampy fluorescencyjne, które nazywane były żarówkami energooszczędnymi.
Możliwość umieszczenia ich w miejscu tradycyjnych żarówek (ten sam gwint) sprawiało, że lampy te stawały się coraz popularniejsze. Nie bez znaczenia był też fakt, że lampa fluorescencyjna miała wyższą skuteczność świetlną, a czas jej pracy był kilkukrotnie dłuższy niż w przypadku zwykłych żarówek.
Kolej na żarówki halogenowe
Lampy halogenowe pojawiły się w latach 60. XX wieku. Ich wyższa o 25% skuteczność świetlna oraz 2-4 razy większa trwałość od tradycyjnych żarówek sprawiły, że „halogeny” były wybierane jako źródło światła w domach oraz w zakładach pracy.
Dużą zaletą lamp halogenowych były ich niewielkie rozmiary, dzięki czemu szybko zaczęły pojawiać się w lampkach biurkowych czy też w podwieszanych sufitach. Od 1 września 2018 roku wszedł w życie zakaz sprzedaży żarówek halogenowych na terenie Unii Europejskiej. Sklepy mogą jedynie wyprzedawać zgromadzone w magazynach zapasy. W ten sposób ma zostać ograniczona emisja dwutlenku węgla do atmosfery, bowiem LED-owy odpowiednik halogenów zużywa pięciokrotnie mniej energii.
LED-owa rewolucja
Oświetlenie LED znajdziemy obecnie w elementach wyposażenia wnętrz, w samochodach czy też na ulicy. Coraz szybciej wypierane są przez nie żarówki fluorescencyjne oraz halogenowe. Aż trudno uwierzyć, że świecące diody wynalezione zostały około 100 lat temu!
W 1907 roku Henry Round odkrył zjawisko elektroluminescencji. Pierwszą diodę LED stworzył 20 lat później Rosjanin Oleg Losev. Jednak dopiero w 1955 roku Rubin Braunstein wyemitował światło czerwone, a w 1972 roku George Craford skonstruował diodę emitującą światło żółte. Następnie w historii oświetlenia LED-owego pojawiła się długa przerwa. Była ona spowodowana między innymi brakiem nakładu finansowego. Dopiero w 2009 roku zaczęto szukać zamienników żarówek tradycyjnych i udoskonalono technologię oświetlenia LED-owego.
Obecnie żarówki LED-owe pojawiają się w coraz większej liczbie gospodarstw domowych. Za ich spopularyzowaniem stoją organy władzy, które starają się zupełnie wyprzeć tradycyjne żarówki. Oświetlenie w postaci diod LED potrafi pracować aż do 50 tysięcy godzin i pobiera znacznie mniej energii niż inne wynalezione źródła światła.
Co znajdziemy w sklepach w 2019 roku?
Żarówka i jej historia to na pewno przykład tego, jak szybko zmieniały się źródła światła w naszych domach. Zaczęło się od tradycyjnej żarówki wynalezionej przez Edisona, a skończyło na wszechobecnym oświetleniu LED. Czy szybki rozwój nowoczesnych technologii sprawi, że za kilka lub kilkanaście lat będziemy mogli korzystać z kolejnej, udoskonalonej formy oświetlenia?
W dzisiejszych czasach w sklepach spotkamy w większości żarówki LED-owe. Oświetlenie to możemy zakupić w wersji pasków z diodami, żarówek z różnymi gwintami czy też żarówek stylizowanych na tradycyjne żarówki z żarnikiem. Z półek marketów budowlanych nie zniknęły jeszcze do końca lampy halogenowe oraz popularne niegdyś żarówki energooszczędne i świetlówki.
